O projekcie

Projekt: Rewitalizacja historycznego obiektu Akademii Zamojskiej w Zamościu

Projekt dotyczący rewitalizacji budynku dawnej Akademii Zamojskiej obejmował remont konserwatorski przywracający budynkowi formę z drugiej połowy XVIII w. Zrealizowane prace miały na celu przebudowę istniejącego korpusu budynku, przywrócenie historycznego układu przestrzennego pomieszczeń, wykonanie nadbudowy przez odtworzenie mansardowego dachu, co pozwoliło na odtworzenie bryły budynku oraz adaptację powierzchni poddasza na cele użytkowe.

Projekt uzyskał wsparcie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, oś priorytetowa VIII Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury, działanie 8.1 Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury. Umowa o dofinansowanie projektu nr POIS.08.01.00-00-1069/16-00 pomiędzy Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego a Miastem Zamość została zawarta 4 kwietnia 2017 r. Całkowity koszt realizacji projektu wyniósł ponad 42 mln zł, dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 25 mln zł.

Zakres rzeczowy projektu obejmował roboty budowlane w branżach ogólnobudowlanej, instalacyjnej oraz prace konserwatorskie, wykonanie zagospodarowania dziedzińca Akademii oraz terenu wokół obiektu. W ramach prac trwających na przestrzeni lat 2019-2023 usunięto nasypy od zewnątrz obiektu wzdłuż elewacji północnej i wschodniej, wykonano szereg prac wzmacniających konstrukcję obiektu m. in. podbicia ław i ścian fundamentowych, szycie ścian, roboty naprawcze murów, sklepień nad piwnicami, roboty naprawcze sklepień ceglanych krzyżowych i kolebkowych, roboty naprawcze stropu nad parterem i I piętrem wraz z wymianą, konserwacją i zabezpieczeniem antykorozyjnym belek. Wyremontowano klatki schodowe przebudowano schody oraz wykonano szyb windowy. Odtworzono elewacje zewnętrzne i wewnętrzne, portale wejściowe, gzymsy nadokienne, wymieniono stolarkę okienną i drzwiową oraz przywrócono dach mansardowy wraz z lukarnami.

Budynek dawnej Akademii Zamojskiej jest niezwykle cenny pod względem historycznym i naukowym. Jego wiek i stan zachowania stanowią fascynujące świadectwo przemian architektonicznych, artystycznych oraz społecznych. Nawarstwienia z różnych okresów czasu zachowane w budynku, stanowią świadectwo czasów, w których powstały i są wyjątkowym źródłem wiedzy dla specjalistów różnych dziedzin. W trakcie realizacji projektu specjaliści z dziedziny historii sztuki, archeologii oraz architektury i konserwacji zabytków prowadzili badania w celu pogłębienia wiedzy na temat obiektu. Przeprowadzenie prac konserwatorskich we wnętrzach i na elewacjach, pozwoliło na zachowanie zabytkowych elementów oraz przywrócenie charakteru budynku w formie, jaką prezentował przed likwidacją Akademii.

Wykonane prace konserwatorskie na elewacjach zewnętrznych pozwoliły na odtworzenie pierwotnej dekoracji malarskiej z XVIII wieku oraz odtworzenie detalu architektonicznego. Dzięki usunięciu zamurowań na elewacjach od strony dziedzińca odtworzono arkady wraz z detalem architektonicznym. Prace konserwatorskie wykonane we wnętrzach obiektu polegały na konserwacji portali kamiennych oraz konserwacji i restauracji polichromii ściennych.

Wśród głównych efektów działań zrealizowanych w ramach projektu „Rewitalizacja historycznego obiektu Akademii Zamojskiej w Zamościu” należy wymienić remont konserwatorski trzech pomieszczeń wraz z częścią korytarza na parterze obiektu, które zostały zaadaptowane na ekspozycję muzealną pod nazwą „Dzieje Akademii Zamojskiej i drukarni akademickiej”, adaptację poddasza budynku wraz z zakupem sprzętu i wyposażenia na cele kulturalno-edukacyjne tj. na Zamojską Akademię Kultury oraz udostępnienie wyremontowanego dziedzińca obiektu na działalność kulturalną.

Użytkownikami infrastruktury zrewitalizowanej w ramach projektu są zamojskie instytucje kultury tj.: Zamojski Dom Kultury, Muzeum Zamojskie, Biuro Wystaw Artystycznych – Galeria Zamojska, Centrum Kultury Filmowej Stylowy, Orkiestra Symfoniczna, Książnica Zamojska. Charakter projektu oraz oferta programowa, która będzie realizowana na bazie zrewitalizowanego obiektu sprawiają, że sfery kultury i edukacji są tu ze sobą ściśle powiązane. Na nową ofertę, zbiorczo zwaną Zamojską Akademią Kultury, składają się:

• Ekspozycja muzealna Dzieje Akademii Zamojskiej i drukarni akademickiej

• Zamojskie Centrum Ilustracji

• Mediateka

• Sala kinowa od A do Z (Zamojska Akademia Filmowa)

• Teatr w Akademii

• Akademicka Pracownia Humanistyczna

• Akademicka Pracownia Wielokulturowa

• Wytwórnia Kultury (Poligon Warsztatowy)

• Muzyczna Scena Plenerowa.

Dostępność w ramach jednej przestrzeni wszystkich zamojskich jednostek zapewni różnorodność oraz wysoką jakość oferty kulturalno-edukacyjnej.